A Repair Work on a Rudder Skeg



[one_half]
skeg2[/one_half]

[one_half_last]
skeg6[/one_half_last]

TP teknelerde sık karşılaşılan sorunlardan biri elyaf içine gömülen metal temelli yapısal tekne elemanlarının zaman içinde çürümesinin önüne geçilememesi ve bu çürümenin gözden uzak alanlarda gerçekleşmesi sebebiyle de çok geç olana kadar fark edilememesidir. En azından ‘tekne su hattının’ altında kalan bölümler için bu tip yapıları kullanmaktan imkânlar nispetinde kaçınmak başarılı bir tasarım ortaya koymak açısından faydalı olur.

Neyse, aşağıda resimlerini gördüğünüz tekne de böyle bir dertten muzdaripti. Müşterinin talep ettiği onarım da eski tasarımın temellerine uygun olacak şekilde yapıldı. Aslına bakılırsa bu dümen skegi, içindeki metal taşıyıcı yapı olmadan da tasarlanabilirdi ve teknenin hayatı boyunca böyle bir sorunla karşılaşılmazdı. Böyle bir onarım çalışmasında mevcut yapısal sistem üzerinde köklü değişiklikler yapmak, maliyet sebebiyle pek tercih edilmez. Bu nedenle hasarlı parçanın yenilenmesi için de mevcut sistem temel alındı. Bununla birlikte yeni imal edilen metal yapı en azından eskisinden yaklaşık %10 hafif ve aynı zamanda %10 daha yüksek mukavemetli olarak yenilenmiştir.

Ayrıca temel tasarımdaki bazı yapısal bağlantı sorunları giderildi. Bu arada belirtmek gerekirse bu tekne Avrupada imal edilmiş tanınan bir markadır.

[one_half]
skeg11[/one_half]

[one_half_last]
skeg13[/one_half_last]

Çalışma için öncelikle mevcut yapı tekne üzerinden söküldü ve bilgisayar ortamında 3 boyutlu katı modeli oluşturuldu. Daha sonra yapı üzerinde gerekli malzeme kalınlıkları ve takviyeleri (hiç olmazsa yapıyı biraz hafifletmek ve/veya mukavemetini ve katılığını yükseltmek için) yeniden düzenlendi ve 2 boyutlu imalat resimleri oluşturuldu. Genellikle bu aşamada dikkat edilmesi gereken iki temel husus vardır. İmalat kolaylığını sağlamak ve birleştirme sırasını öngörmek.

Böyle parçalar tekne imalatı sırasında bütün olarak gövdeye bağlandıklarından genellikle tek parça olarak mevcut tekneden sökülemezler. Daha da önemlisi artık yeni imal edilen parça bütün olarak tekneye sokulamaz. Kaportalar ve gövdeye açılan deliklerin elverdiği ölçüde parça montajının büyük bölümünün atölye ortamında yapılabilemesi ve sadece sınırlı miktarda nihai montajın tekne üzerindeyken yapılması her açıdan tercih edilen bir durumdur.

Sonuç olarak yapının çeşitli kalınlıklarda 9 adet (316L paslanmaz çelik) levha saçtan oluşması öngörüldü. Bu amaçla hazırlanan 2 boyutlu parça resimleri sayısal kontröllü lazer kesme makinasına gönderildi ve hassas olarak kesildi. Yukarıdaki çizimlere dikkatlice bakıldığında farkedilebileceği gibi birleştirilecek tüm parçalara geçme oyukları açıldı ve parçanın kaynak öncesi hassas birleştirmesi de mükemmel şekilde garanti altına alınmış oldu.

Ama böyle bir çalışmada bitiriş; yani kaynak en önemli safhayı oluşturur. Bu büyüklükte, kalınlıkta ve metrelerce devamlı kaynak (Tig) dikişi gerektiren bir işi ancak Süleyman usta gibi iyi bir kaynakçı sadece birkaç mm’lik çok düşük çarpılma ile bitirebilirdi ve öyle de oldu 🙂

[one_half]
skeg15[/one_half]

[one_half_last]
skeg16[/one_half_last]

Alt ve üst resimlerde; dümen skegi içindeki hasarlı parça sökülmeye başlanıyor, gerçekten çok pis bir iş.
Üstteki resimde yeni imal edilen parça yerine alıştırılırken. Altta epoksi, cam elyafı ve köpük ile yapılan laminasyon, macunlama ve nihayet zehirli boya ile çalışma tamamlanmış halde.